Po raz pierwszy jednoznaczne informacje o istnieniu w Koźlu muru miejskiego znajdują się w urbarzu z 1532 roku. Według tego dokumentu na zewnątrz murów opasających miasto znajdowały się wyłącznie młyny, domki rybaków nad Odrą i klasztor. Wymienione są w nim dwie bramy miejskie: Odrzańska na północy i Raciborska na południowym wschodzie (Urząd Miejski Kędzierzyna-Koźla podaje na swojej stronie, że bramy były trzy, ale ich nie wymienia). Wygląd murów przedstawiają archiwalne dokumenty. Na weducie z 1536 roku widać utrzymany w dobrym stanie mur z basztami umiejscowionymi w nieregularnych odstępach. Widać również dwie wspomniane wyżej bramy, przy czym przy Bramie Raciborskiej dodatkowo stoi okrągła basteja, z dwoma poziomami strzelnic. Na rycinach Wernera z XVIII wieku miasto otacza mur z krenelażem wzmocnionym nielicznymi i nierównomiernie rozlokowanymi basztami. Przekształcenie miasta w twierdzę, najpierw przez Austriaków później Prusaków, spowodowało zniszczenie znacznych odcinków starych murów obronnych. Ale część z nich przetrwała pierwsze inwestycje, np. Brama Odrzańska wyburzona dopiero w 1871 roku. W trakcie badań archeologicznych z 1981 roku prowadzonych na terenie kozielskiego zamku odnaleziono 2,5 metrowy fragment masywnego muru o grubości 1,85 cm. Jego położenie wyklucza, że była to przypora zamkowej wieży mieszkalnej, uznaje się raczej, że to kurtyna muru miejskiego (lub fragment niezrealizowanej części zamku). Opis w oparciu o pracę doktorską Arkadiusza Przybyłoka "Mury miejskie na Górnym Śląsku w późnym średniowieczu" (Uniwersytet Łódzki Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Archeologii, Łódź 2014).
/Petroniusz/